Catatan Tentang Ilmu Falsafah

 

Pendekatan Makna Falsafah

-          Pemikiran yang dasar, asas atau fundamental

-          Memberi makna signifikan sesuatu konsep

-          Pemikiran yang mendalam

 

Definisi Falsafah

Istilah Yunani Kuno : philo (cinta), sophos (kebenaran, kebijaksanaan)

Dari sudut istilah : sesuatu ilmu yang mendasar kepada makna sebenar sesuatu perkara sehingga menjelaskan makna serta tujuannya.

Persoalan Falsafah

Terdapat 3 komponen:

1) Ontologi  2) Epistemologi  3) Aksiologi


Secara ringkas, apa makna Ilmu Falsafah

Dari sudut istilah Yunani Kuno, philo bermaksud cinta, manakala sophos bermaksud kebenaran dan kebijaksanaan.

Dengan memahami sudut istilah definisi, makna ilmu Falsafah ialah: sesuatu ilmu yang mendasar kepada makna sebenar sesuatu perkara sehingga dijelaskan maknanya serta tujuannya.


Secara ringkas, apa maksud Idealisme

Idealisme ialah kewujudan benda-benda yang bukan material. Idea tidak bersifat jirim atau fizikal.

Dalam ilmu falsafah, teori/aliran ini menyatakan realiti adalah kebenaran yang wujud dalam fikiran manusia.

Asas kewujudan sesuatu benda itu adalah dalam bentuk pemikiran / rohani.

 

Kewujudan segala benda fizikal dalam alam ini semata-mata manifestasi yang timbul dalam fikiran manusia. Realiti bukan bersifat material, tapi bersifat mental atau bersifat

idea/kerohanian.

 

Secara ringkas, apa maksud Logik Deduktif

Penghujahan padanya kesimpulan wajib ditarik daripada premis.
Kesimpulan khusus dibuat daripada pernyataan umum.

Contoh:

Premis 1 – semua manusia akan makan dan minum dalam hidup
Premis 2 – saya seorang manusia
Kesimpulan – oleh itu, saya akan makan dan minum

Dalam logik deduktif yang sah, salah satu sifatnya ialah jika premis-premisnya benar, maka kesimpulan yang terhasil daripada premis tersebut mestilah benar.

 

Secara ringkas, apa maksud Logik Induktif

 

Penghujahan padanya kesimpulan nampaknya berkemungkinan ditarik daripada premis.
Kesimpulan umum dibuat daripada pernyataan khusus.

Contoh:

Premis 1 – 80% pelajar Sekolah Wawasan tidak mahir berbahasa Arab
Premis 2 – Zaid ialah pelajar Sekolah Wawasan
Premis 3 – oleh itu, Zaid berkemungkinan tidak mahir berbahasa Arab

Logik induktif tidak memerlukan dua premis. Sekurang-kurangnya satu premis diperlukan.

Logik induktif tidak mempunyai kriteria ataupun sifat yang sama seperti logik deduktif.

Hal ini demikian kerana dalam logik induktif sekiranya premis atau premis-permis betul, tidak semestinya bermaksud kesimpulan juga semestinya betul.

 

Setelah kita belajar bab epistemologi minggu lepas, cuba huraikan secara epistemologi bidang pengkhususan kamu secara ringkas dan padat. 

 

Bidang pengkhususan : Syariah – Usul Fiqh – Maqasid Syariah

Sumber ilmu : (1) Wahyu (2) Akal - Rasionalisme

(1) Wahyu (al-Quran dan Sunnah) daripada Allah berada pada tahap teratas, kemudian kedudukan akal selepas wahyu.  

Wahyu yang jelas tepat khusus perintah arah dan larangan dijadikan panduan secara langsung, contoh wahyu wajib solat, haram riba.

Daripada sumber wahyu juga, dibina konsep-konsep dan kaedah untuk menghasilkan hukum contohnya bagi keharaman dadah disalah guna, digunakan qiyas (analogical reasoning) kepada haram arak merosakkan jiwa.

Contohnya ialah bentuk penulisan ulama usul fiqh aliran mutakallimun menyamai cara ulama kalam dari segi dialog, soal jawab, menetapkan sesuatu masalah serta menentukan dalil untuknya.

Bagi menentukan sesuatu kaedah usul, penulis akan menggunakan dalil-dalil aqliy dan naqliy. Matlamat mereka adalah bagi melahirkan kaedah yang terkuat dan tepat.


(2) Akal pula mempunyai batasannya. Akal dapat berfungsi terbaik hanya dibantu dengan wahyu.

Ulama menyusun kaedah pemahaman dalil, contohnya membezakan antara dalil mutlaq (tidak terikat) dengan muqayyad (terikat).

Hasil susunan ulama:  jalan (al-tariqah) yang akan memandu seseorang pengkaji menemui kebenaran sama ada dalam bentuk berita yang hendak dipastikan kesahihannya atau isu yang hendak dipastikan kebenaran atau kepalsuan buktinya.